Op de Velddag Vredepeel op 10 juli liet Janjo de Haan zien dat een kilo effectieve organische stof per hectare een euro mag kosten. Hij heeft een quick-and-dirty berekening gemaakt op basis van de resultaten van het project Bodemkwaliteit op zandgrond.
Effectieve organische stof (EOS) is het gedeelte van de toegevoegde organische stof, vanuit mest, gewasresten of groenbemesters, dat na een jaar nog in de bouwvoor zit. De resultaten uit het project laten zien dat het verschil tussen de bedrijfssystemen met normale en met lage organische stofaanvoer ca. 600 kg/ha is. Het opbrengstverschil tussen deze systemen na 12 jaar is ca. 600 euro/ha. Door dit op elkaar te delen volgt de waarde van effectieve organische stof ca. 1 euro is.
Doordat compost meer dan 100 kg EOS per ton bevat, is de waarde van compost meer dan 100 euro per ton. Ook drijfmest is enkele tientjes per ton waard. Deze grove berekening kan verder verfijnd worden en zal mogelijk dan wat lager uitvallen, maar het resultaat blijft staan dat investeren in organische stof op de lange termijn loont en dat de waarde hoger is dan nu vaak geschat wordt.
Dit geeft ook het belang aan om binnen de ruimte die de mestwetgeving biedt de organische stofaanvoer zo groot mogelijk te maken. Mogelijkheden daarvoor zijn te vinden in de teelt van groenbemesters en meer aanvoer van rundermest en/of compost (in plaats van varkensmest), eventueel in combinatie met gebruik van gescheiden mestproducten, mineralenconcentraten of spuiwater.
Zo kan met juiste keuze van organische meststoffen binnen de mestwetgeving een aanvoer van meer dan 2000 kg effectieve organische stof per hectare gerealiseerd worden (zie figuur). Met deze hoeveelheid zal op de meeste gronden het organisch stofgehalte op peil gehouden kunnen worden.
Aanvoer van effectieve organische stof bij aanvoer van 50 kg fosfaat/ha voor de rotatie van het systeemonderzoek in Vredepeel (aardappel, erwt-gras, prei, zomergerst+groenbemester, suikerbiet, snijmaïs) met verschillende bemestingsstrategieën: geen organische mest, alleen varkensmest (VDM), alleen rundermest (RDM), 50% VDM en 50% RDM, GFT compost en GFT-compost rekening houdend met de 50% vrijstelling voor fosfaat.
De 250 bezoekers van de Velddag Vredepeel zagen de resultaten van het project Bodemkwaliteit op zandgrond gepresenteerd. De belangstelling ging uit naar rijenbemesting, de stand van de gewassen op de percelen met lage organische stofaanvoer en normale organische stofaanvoer en het belang van aanvoer van organische stof, wat interessante gesprekken en discussies opleverde.