De pilotveehouders en de Proeftuin-adviseurs zoeken naar praktische maatregelen om op hun bedrijf ammoniakemissie te reduceren. Soms ontstaan hierbij vragen over de toepassing of het verwachte effect van een maatregel. Experts helpen bij het vinden van de antwoorden. Pilotveehouder Ewald Stamsnieder stelde de volgende vraag: Wat is het effect van bijvoeren van natuurgras op het rantsoen en de ammoniakemissie?

Antwoord
Met het vervangen van gangbaar gras(kuil) door natuurgras is een reductie van de ammoniakemissie te behalen. Het percentage is afhankelijk van het eiwitgehalte in het rantsoen. Het ruw eiwitgehalte in natuurgras is lager dan van gangbaar gras. Minder ruw eiwit in het rantsoen bij gelijkblijvende groei en productie leidt tot minder stikstofuitscheiding via mest en urine. Na het opnemen van het rantsoen scheidt de koe overtollig stikstof uit via urine in de vorm van ureum. Ureum wordt op de vloer en in de mestkelder zeer snel omgezet naar ammoniak. Tot 14 procent ruw eiwit in het rantsoen zijn niet snel negatieve effecten te verwachten op de productie, mits de eiwitvertering niet teveel daalt. Uit onderzoek blijkt echter dat de vertering van natuurgras nauwelijks afwijkt ten opzichte van gangbaar gras. In een rantsoen waarbij het eiwitgehalte al laag is (bijvoorbeeld rantsoen met veel snijmais) vraagt het voeren van natuurgras een compensatie van het eiwitgehalte om een lagere productie te voorkomen. Bijvoorbeeld via bijvoeding of aangepaste samenstelling van het krachtvoer. In dat geval is geen effect meer op de ammoniakemissie te verwachten.
 
Ook het energiehalte (VEM-waarde) van natuurgras is lager dan van gangbaar gras, wat invloed kan hebben op de productie. De energievoorziening kan gecompenseerd worden via energierijke krachtvoeders, -bijproducten of eventueel snijmais.
 
Er is onderzoek gedaan naar het percentage te vervangen graskuilrantsoen door natuurgras. Wanneer natuurgras goed gewonnen en geconserveerd is, is een percentage tot 20 procent vervanging door natuurgras verantwoord. In dit onderzoek werd via het voeren van krachtvoersoorten met verschillende eiwitgehaltes een eventueel tekort aan eiwit gecompenseerd. Door deze compensatie is het effect op de vermindering van ammoniakemissie wel lager. Bij percentages natuurgras hoger dan 20% is de kans groot dat de melkproductie omlaag gaat door een lagere energieopname.
 
Tabel 1: De gemiddelde voederwaardekenmerken van verschillende partijen natuurgras, zoals vastgesteld in onderzoek:

 
 
 
Versie: oktober 2013